Andrzej J. Zakrzewski

Katalog biblioteki maluszyńskiej z przełomu XVIII/XIX w. 

Poniżej publikuję niezwykle cenne źródło informujące o zawartości biblioteki maluszyńskiej z przełomu XVIII/XIX wieku, będące świadectwem kultury literackiej jego mieszkańców. Katalog nie jest zachowany w całości. Zaginione są pierwsze stronice, jak należy sadzić, zawierajace spis najstarszych druków pochodzacych z XVI wieku. Biblioteka maluszyńska gromadzona była przez wiele pokoleń Ostrowskich Korabitów i na przełomie XVIII/XIX wieku liczyła ponad trzy tysiace woluminow. Jest to ilość imponująca, jak na owe czasy. Z powodzeniem mogła się równać z księgozbiorami magnackimi. W drugiej połowie XIX wieku, ówczesny własciciel, Aleksander Ostrowski wybudował specjalny budynek na biblitekę i dokumentację ksiegowo-finansową prowadzoną w rozległych dobrach. Z ówczesnych zabudowań dworskich ostały sie jedynie brama wjazdowa i znajdujące się po jej prawej stronie budynek administracyjny, w którym mieściła się biblioteka (obecnie przedszkole gminne) i dawna kuchnia, zamieniona na pomieszczenia mieszkalne. Po pałacu, spalonym po odejściu Rosjan przez aktywistów PPR-u, nie pozostał nawet ślad. Wycięto stare drzewa w dworskim parku, pojawiły sie nowe domy. Dzieje się nowa historia.