Andrzej J. Zakrzewski

Antoni Przesłański(1879 - 1965)

W poczatkach XIX wieku dwór Ostrowskich h. Korab w Maluszynie stal się jednym, wielkim placem budowy. Michał Ostrowski i jego syn Wojciech przystapili do wznoszenia godnej swojego majątku siedziby. Wzrosło też zapotrzebowanie na specjalistów różnych zawodów - majstrów budowlanych, kamieniarzy, cieśli i stolarzy.  Zbigniew  Przesłański, twórca genealogii rodzinnej,  odnajduje w Maluszynie ślad obecności protoplasty rodziny, Jakuba (1781 - 1855), syna Bonawentury i Agaty. Maszynopis owej genealogii, który życzliwie udostępniła mi p. Teresa Kacprzyk z d. Przesłańska, publikuję w dziale "Nasze genealogie".

Jakub Przesłański pochodził z Myślenic k. Krakowa. Wwędrując za pracą, znalazł się na dworze Czapskich w Chrząstowie, później był zatrudniony przy pracach w budowanym wówczas przez Joannę Potocką szpitalu w Koniecpolu, kolejno w Babiu koło Dąbrowy Zielonej, a następnie w Maluszynie.Tutaj znalazł dla rodziny trwalszą przystajń. Zamieszkał w niedalekiej od Maluszyna Baryczy, gdzie Ostrowscy lokowali niezbędnych dla dworu rzemieślników. Ma przy sobie dwóch synów Pawła, urodzonego w 1824 r. w Chrząstowie i Franciszka urodzonego w Białej w 1817 r. Wcześniej zmarły mu dwie córki - Apolonia i Teresa. Ponownie ożenił się z wdową, Brygidą Rybiszewską w październiku 1840 r. Ślub odbył się w Maluszynie. Jakub doczekał się jeszcze ślubu starszego syna, Franciszka (1817 - 1901), z młoda wdową Julianną z Borkowskich-Wilską. Z tego małżeństwa wywodzi się syn Adam (1855 - 1933), ojciec  ośmiorga dzieci, w tym dwóch wysoce uzdolnionych synów - Antoniego (1879 - 1965) i Stanisława (1889 - 1969), urodzonych w Baryczy. Małżonką Adama została Michalina Jędrzejczyk, pokojówka Heleny z Morstinów Ostrowskiej. O jej małżeństwie wspomina w swoich pamiętnikach informując, że nastąpiło w "dzień św. Marcina". I w tej rodzinie ujawniały się talenty malarskie.

Pierwszym nauczycielem Antoniego Przesłańskiego był jego wuj, Franciszek Jędrzejczyk, przebywający w Częstochowie i trudniący się malarstwem dewocyjnym.Następnym, który wprowadził go w arkana sztuki malarskiej stał się Pantaleon Szyndler, znany malarz częstochowski. Od 1906 r. Antoni przebywał w Szawlach na Litwie, wykonując w tamtejszei wytwórni ołtarzy obrazy o tematyce religijnej. Pracował także w Połocku i Tołoczynie, na Białorusi. Po wybuchu rewolucji październikowej powraca do kraju. Początkowo zatrzymał się w Częstochowie, a nastepnie przeniósł do rodzinnej Baryczy. W tym okresie restaurował stare i malował nowe obrazy kościelne w świątyniach w Hucie Drewnianej k. Kobiel Wielkich, Przeborzu, Wielgomłynach.Po zakończeniu II wojny światowej zamieszkał w Radomsku, gdzie zmarł w 1965 r. Przesłański "malował olejno, akwarelą,tworzył liczne szkice ołówkowe. Zaczynał jako twórca kośc ielnych obrazów religijnych, nie rezygnując jednak z innych tematów.[...]Zajmował się także restauracja obrazów i wykonywał kopie. W 1923 jego obrazy z Jezusem Ukrzyżowanym, Św. Antonim Padewskim i św. Józefem zakupiono do nieistniejącego obecnie kościoła parafialnego w BIałej Górnej koło Kłobucka.W 1934 r. pracował w kościołach par. w Kurzelowie k. Włowsz czowy, gdzie przemalował obraz Nawiedzenie z końca XVIII w., i we Włoszc zowie - przemalował tam obraz Wszystkich Świętych.[...]Mieszkając kolejno w Maluszynie i RAdomslku P. stał sie miłośnikiem tego regionu, malował okoliczne pejzaże (m. in. znad Pilicy), widoki (m.in. kościoła w Maluszynie), sceny rodzajowe, także kwiaty i portrety (gł. kobiece). Wiele jego prac  znajduje się w pryw. posiadaniu w tej okolicy", A. Jaśkiewicz, Antoni Przesłański, w: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających, t.III, Ossolineum 1979, s.99 - 100.

Antoni Przesłański,Portret M. Adamowicza, ol.,sygn.,1915, Muzeum Częstochowskie